Akran zorbalığı dört farklı türde ele alınıyor: Fiziksel zorbalık, sözel zorbalık, dolaylı zorbalık ve siber zorbalık. Fiziksel zorbalık; vurma, sarsma, saçını çekme, ısırma, eşyalarına zarar verme gibi doğrudan fiziksel güç uygulamalarını içeriyor. Sözel zorbalıkta, kullanılan sözlerle kişiyi yıpratmak hedefleniyor; ad takma, alay etme, sataşma, küçük düşürücü sözler söyleme, iftira atma gibi davranışlar görülüyor. Dolaylı zorbalık ise doğrudan fiziksel veya sözel güç kullanmak yerine, kötü söylentiler yayma, oyun veya gruptan dışlama, yanına oturtmama, görmezden gelme, iş yaptırma gibi kişiyi dolaylı olarak incitmeye yönelik davranışları kapsıyor. Bunların yanı sıra günümüzde teknolojinin gelişmesiyle beraber siber zorbalığa da sıkça rastlanıyor. Bu zorbalık çeşidinde, cep telefonu, sosyal medya, e-posta üzerinden taciz içeren mesaj veya görüntüler gönderme, kişinin bilgilerini izinsiz olarak kullanma, yayma, kişi adına sahte hesap açma gibi davranışlar görülüyor.
Meral, 9 yaşındaki kızının geceleri uykusuzluk yaşamaya ve evde bir köşeye çekilmeye başladığını fark etmiş. Bunun üzerine ona sorular sorarak okulda yaşadıklarını anlatmasını sağlamış.
Uzman psikolog Deniz Bayel, akran zorbalığına uğrayan çocukların endişe ve hassasiyet düzeylerinin yüksek olduğunu, arkadaşlık kurma ve duygularını ifade etme konusunda problemler yaşadıklarını, fiziksel olarak daha güçsüz ya da farklı özelliklere sahip olduklarını söylüyor. Özellikle küçük yaşlarda zorbalıkla karşılaştıklarında, genellikle ağlama ve geri çekilme şeklinde tepkiler verdikleri gözlemleniyor.
Zorbaların ise genel olarak fiziksel güç ile birleştirilmiş saldırgan davranışlara daha yatkın olduklarını, duygu kontrolü konusunda problem yaşadıklarını, empati kurmakta zorluk çektiklerini, yaşadıkları güvensizlik duygusunu saklamak için sürekli güçlü görünmeye çalıştıklarını, olayları ve kişileri kontrol etme isteğine sahip olduklarını belirten Bayel, “Zorbalık yapan çocukların kendilerinin de zorbalığa uğradığı durumlara sıkça rastlanıyor” diyor.
Ülkemizde akran zorbalığına maruz kalma, özellikle de okul ortamında görülen önemli sorunlardan biri. Yapılan araştırmalar, akran zorbalığının ağırlıklı olarak görüldüğü yaş aralığının 7-15 yaş olduğunu, ancak okul öncesi dönemde yani 3 yaşından itibaren bile akran zorbalığının görülebildiğini gösteriyor.
Yaşın yükselmesiyle paralel olarak fiziksel ve sözel zorbalıktan dolaylı zorbalık davranışlarına geçişin arttığı görülüyor. Siber zorbalık ise teknolojinin daha yaygın kullanıldığı 11-15 yaş aralığında artış gösteriyor.